Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2015

Ημερίδα Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας


Ελληνική Ακτινολογική Εταιρία
Στρογγυλή Τράπεζα: "Ακτινοδιαγνωστική προσέγγιση των παθήσεων του μαστού".
Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2014



Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2015

Συμπόσιο Πυρηνικής Καρδιολογίας

Το τμήμα Πυρηνικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Τμήμα Ιατρικής Σχολής) και του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου :

Σας προσκαλούν στο «Διήμερο Συμπόσιο Πυρηνικής Καρδιολογίας», με διεθνή συμμετοχή. 
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο και την Κυριακή 7 & 8 Νοεμβρίου 2015, στο αμφιθέατρο «Ιπποκράτης» , Νέο κτίριο «Βιόπολις», Τμ. Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στη Λάρισα. 

Η εκδήλωση έχει τεθεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής (ΕΑΝΜ). Μοριοδοτείται με 8 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο.
Το διήμερο «Συμπόσιο Πυρηνικής Καρδιολογίας» απευθύνεται στους Πυρηνικούς Ιατρούς, Καρδιολόγους, Ακτινολόγους, Ακτινοφυσικούς και άλλους συνεργαζόμενους επιστήμονες, για την ενημέρωσή τους στις σημαντικές κλινικές εφαρμογές και τις σύγχρονες εξελίξεις της Πυρηνικής Ιατρικής στο ευρύτατο πεδίο των καρδιολογικών παθήσεων. 

Αναμένουμε τη συμμετοχή σας, για την επιτυχή έκβαση του συμποσίου.

Πρόγραμμαμα

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

To σημείο σιλουέτας του μαστού: εξήγηση μιας εγγενούς αδυναμίας της εξέτασης της μαστογραφίας

Συγγραφείς:

Σ. Πραπαβέσης, Νικόλαος Πατσινακίδης, Γεώργιος Κυρόπουλος, Θωμάς Ζαραμπούκας


Σκοπός:

Η εργασία εξηγεί μια εγγενή αδυναμία της εξέτασης της Μαστογραφίας η οποία δικαιολογεί το γνωστό και σημαντικό πρόβλημα της ύπαρξης αφανών μαστογραφικά βλαβών (occult lesions) οι οποίες είναι δυνατόν να μη διαγνωστούν με τη Μαστογραφία. Η φυσική βάση για την αδυναμία αυτή που μπορεί να αποβεί καταστροφική, είναι πολύ παρόμοια με την αιτία του γνωστού “σημείου σιλουέτας” στην ακτινογραφία θώρακος


Υλικό και Μέθοδος:



Αποτελέσματα - Ευρήματα:
Περιστατικό 1: Ασθενής 40 ετών που έχει υποβληθεί στο παρελθόν σε δεξιά μερική μαστεκτομή Προσέρχεται για τακτικό ετήσιο έλεγχο

Περιστατικό 2Κλινικά και μαστογραφικά αφανής κακοήθης όγκος στο άνω έξω τεταρτημόριο του δεξιού μαστού. Έγινε αντιληπτός κατά την σάρωση του παρεγχύματος των μαστών (whole breast scanning) με υπερήχους

Σε πυκνούς μαστούς ο Ακτινολόγος παραδοσιακά στηρίζεται στην παρουσία κακοήθων μικροεπασβεστώσεων, ασύμμετρης πυκνότητας ή στον εντοπισμό έμμεσων σημείων όπως παραμόρφωσης της αρχιτεκτονικής και πάχυνσης του δέρματος ή εισολκής της θηλής για τη διάγνωση της κακοήθειας παρά στην διάκριση του περιγράμματος της διηθητικής βλάβης Στις περιπτώσεις εκείνες όπου η βλάβη είναι μικρή σε μέγεθος και δεν παρουσιάζει μικροεπασβεστώσεις και δεν προκαλεί παραμόρφωση της αρχιτεκτονικής (στις πρώϊμες βλάβες δηλαδή που μας ενδιαφέρει καθ εξοχή να διαγνώσουμε) η διάγνωση μόνο με Μαστογραφία καθίσταται προβληματική.

Η εμπειρία μας από πάνω από δέκα χιλιάδες εξετάσεις ολόκληρου του μαστού με υπερήχους έχει δείξει ότι πολλές μικρές διηθητικές βλάβες χωρίς μικροεπασβεστώσεις θα διέφευγαν χωρίς τον υπερηχογραφικό έλεγχο. Το υπερηχογράφημα ολόκληρου του μαστού έχει αναδείξει επίσης και έναν μεγάλο αριθμό από καλοήθεις βλάβες του μαστού που δεν απεικονίζονται ευκρινώς στη Μαστογραφία.


Περιστατικό 3: Φλεγμονώδης συμπτωματολογία αριστερού μαστού Παχυνση του δέρματος λεμφοίδημα Μαστογραφικά πολύ πυκνός μαστός

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανέδειξε δύο διηθητικού τύπου βλάβες οι οποίες τεκμηριώθηκαν με βιοψίες δια βελόνης Tru Cut


Συμπεράσματα: 

Η σημασία της κατανόησης του σημείου σιλουέτας του μαστού είναι μεγάλη. Οι αρχόμενες μικρές διηθητικές βλάβες φαίνεται ότι μπορεί να μεγαλώνουν για σημαντικό χρονικό διάστημα μέσα στο πυκνό ινοαδενικό στοιχείο χωρίς να γίνουν αντιληπτές από τη Μαστογραφία και πολύ πριν γίνουν αντιληπτές από την κλινική εξέταση . Σε μερικές περιπτώσεις ακόμη και μεγάλοι, ψηλαφητοί όγκοι μπροούν να μην αναδειχθούν από τη Μαστογραφία.

Η Υπερηχογραφία είναι μια τομογραφική τεχνική που στηρίζεται σε διαφορετικές φυσικές ιδιότητες των ιστών σε σχέση με τη Μαστογραφία Παρόλο που η ανάδειξη μικροεπασβεστώσεων χωρίς συνοδό συμπαγή βλάβη δεν είναι συνήθως εφικτή κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο των μαστών η εμπειρία δείχνει ότι ακόμη και πολύ μικρές 2-3 χιλιοστών υποηχοϊκές διηθητικές βλάβες ξεχωρίζουν με ευκρίνεια με φόντο το υψηλής ηχογένειας ινοαδενικό στοιχείο εντός του οποιου κατά προτίμηση αναπτύσσονται (η ίδια ακριβώς θέση κάνει τις ίδιες βλάβες δυσδιάκριτες στη Μαστογραφία).

Κατά συνέπεια η Υπερηχογραφία μας παρέχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και μια ευκαιρία για πρωϊμότερη διάγνωση σε ενα σημαντικό μέρος από τις διηθητικές βλάβες που δεν συμπεριλαμβάνουν μικροεπασβεστώσεις και κρύβονται εντός του πυκνού ινοαδενικού στοιχείου. Το Υπερηχογράφημα ολόκληρου του Μαστού θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως αναντικατάστατο συμπλήρωμα της μαστογραφίας στους μαστούς που περιλαμβάνουν πυκνό ινοαδενικό στοιχείο (Birads κατηγορίες μαστογραφικής πυκνότητας 2-5)

Ασαφοποίηση του δεξιού καρδιακού χείλους από μεγάλη πλευριτική συλλογή του δεξιού ημιθωρακίου Το περίγραμμα (η σιλουέτα)

Περιστατικό 1, Κεφαλουριαίες λήψεις Εξαιρετικά πυκνοί μαστοί (Κατηγορία V κατά Tabar) Δεξιά μερική μαστεκτομή λόγω της ο

Περιστατικό 1, Πλάγιες Λοξές Λήψεις Δεν απεικονίζεται μαστογραφική περιγεγραμμένη βλάβη

Περιστατικό 1,  : Ο υπερηχογραφικός έλεγχος αναδεικνύει συμπαγή βλάβη με κεντρική νεκρωτική κοιλότητα με υγρό Η βλάβη δε

Περιστατικό 1,  : Ο υπερηχογραφικός έλεγχος αναδεικνύει συμπαγή βλάβη με κεντρική νεκρωτική κοιλότητα με υγρό Η βλάβη δε

Περιστατικό 2 Οι Λήψεις ρουτίνας δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν τη διηθητική βλάβη

Περιστατικό 2 Οι Λήψεις ρουτίνας δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν τη διηθητική βλάβη

Περιστατικό 2 Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανέδειξε μια διηθητική βλάβη μικρού μεγέθους (διαμέτρου 7 χιλιοστών) Βιοψία δια

Περιστατικό 2 Ας σημειωθεί ότι λήψεις σε μεγέθυνση με πίεση με κώνο απέτυχαν να επιδείξουν μαστογραφικά τη βλάβη παρόλο

Πάχυνση του δέρματος Λεμφαδενοπάθεια Πυκνό ινοαδενικό στοιχείο που ασαφοποιεί δύο διηθητικού τύπου βλάβες

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Τι αναζητούμε σε μία ψηλάφηση μαστού


Ιδιαίτερα έξυπνος ο τρόπος που βρήκε η παγκόσμια οργάνωση κατά του καρκίνου του μαστού (Worldwide Breast Cancer) προκειμένου να ευαισθητοποιήσει το κοινό και να δείξει πως μπορεί να γίνει σωστά η εξέταση.

Χωρίς να δείχνει καθόλου στήθος, η διαφήμιση που σχεδίασε η Κόριν Ελσγουορθ Μπόμοντ, είναι ιδιαίτερα κατατοπιστική, επισημαίνοντας πώς μοιάζει ο καρκίνος του μαστού, τι υφή έχει και πώς γίνεται να τον εντοπίσουμε έγκαιρα.


Πηγή

Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2015

Ο ψηλαφητός όγκος στον μαστό δεν είναι πάντοτε καρκίνος

Ο ενστικτώδης φόβος κάθε γυναίκας, που οδηγεί συχνά στην αποφυγή αυτοεξέτασης, είναι ο εντοπισμός όγκου στο στήθος, που στο μυαλό της είναι πάντα κακοήθης. Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Το 80% των όγκων είναι καλοήθεις! Μάλιστα, η πιθανότητα ένας όγκος να είναι κακοήθης σε γυναίκες κάτω των 30 ετών είναι σπάνιες.
Η ψηλάφηση ενός ογκιδίου, η αλλαγή στο σχήμα του μαστού, η εμφάνιση εκκρίματος, ακόμα και ο πόνος στο μαστό πανικοβάλει. Όμως, υπάρχουν παθήσεις που προκαλούν τέτοιου είδους συμπτώματα χωρίς απαραίτητα να οφείλονται σε καρκίνο. Για την ακρίβεια ένα ογκίδιο στο μαστό μπορεί να είναι απλώς μια κύστη, ένα λίπωμα ή ένα ινοαδένωμα.
Οι κύστες είναι τοπικές συλλογές υγρού (σάκοι), μαλακές και μετακινούνται εύκολα. Είναι ορμονοεξαρτώμενες και γι’ αυτό εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες που η ηλικία τους είναι μεταξύ 20-50 και εξαφανίζονται μετά την εμμηνόπαυση. Μπορεί να εμφανιστούν και στους δύο μαστούς και μερικές φορές είναι επώδυνες. Σ’ αυτή την περίπτωση ο γιατρός μπορεί να προχωρήσει σε παρακέντηση του υγρού, μια ανώδυνη διαδικασία, και το δείγμα να σταλεί για κυτταρολογική εξέταση.
Ο πιο συχνά εμφανιζόμενος καλοήθης όγκος είναι τα ινοαδενώματα, τα οποία εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες η ηλικία των οποίων δεν ξεπερνά τα 30 έτη. Αποτελούνται από ινώδη και αδενικό ιστό, είναι σκληρά και μετακινούμενα. Η επιλογή αφαίρεσης εξαρτάται από εάν παραμορφώνει τον μαστό, εάν πιέζει αιμοφόρα αγγεία ή σε περίπτωση εγκυμοσύνης, κατά την διάρκεια της οποίας υπάρχει η πιθανότητα αύξησης του μεγέθους τους. Η αφαίρεσή τους είναι ανώδυνη και δεν επηρεάζει την ικανότητα θηλασμού.
Ένα μαλακό, ελαστικό, λείο και κινητό οζίδιο που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα (στον υποδόριο ιστό) μπορεί να είναι απλώς ένα λίπωμα. Η αιτία της εμφάνισής τους δεν είναι γνωστή. Είναι ακίνδυνα αλλά μπορεί να αφαιρεθούν εύκολα, με τοπική αναισθησία, εάν είναι μεγάλα και εμποδίζουν τις κινήσεις ή ακόμα και για αισθητικούς λόγους.
Οι ινοκυστικές αλλοιώσεις του μαστού εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες μεταξύ 40-50 ετών και μπορεί να είναι επώδυνες ή ανώδυνες. Η συχνότητα εμφάνισής τους είναι ιδιαίτερα υψηλή (40%) και είναι ορμονοεξαρτώμενες, γι αυτό και εμφανίζονται κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, οπότε μπορούν να ψηλαφιστούν. Με την παύση της εμμήνου ρύσεως τα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο και πρήξιμο, υποχωρούν. Οριστική παύση αυτών των συμπτωμάτων συμβαίνει μετά την εμμηνόπαυση.
Εκτός όμως από την ψηλάφηση ογκιδίων, πανικό μπορεί να προκαλέσει και η εκροή υγρού από την θηλή σε περιόδους εκτός εγκυμοσύνης και θηλασμού, ιδιαίτερα όταν το έκκριμα είναι αιματηρό. Όμως η αιτία είναι συνήθως καλοήθης, χωρίς να αποκλείεται και η αντίθετη περίπτωση. Οφείλεται είτε σε μικρούς πολύποδες στο εσωτερικό κάποιου γαλακτοφόρου αγωγού, είτε σε φλεγμονή.
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι γυναίκες παραπονούνται για πόνο στο μαστό. Ο πόνος αυτός δεν σημαίνει απαραίτητα κακοήθεια. Μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό ή σε μαστίτιδα, μια φλεγμονή του μαστού που μπορεί να συνοδεύεται από λοίμωξη. Οφείλεται στην είσοδο μικροβίων από τους γαλακτοφόρους πόρους και τα συμπτώματα είναι τοπική ερυθρότητα, αίσθηση καύσου και διόγκωση. Σε οξεία φάση τα συμπτώματα αυτά μπορεί να συνοδεύονται από πυρετό, ρίγη και κόπωση. Όμως, ο πόνος μπορεί να οφείλεται και σε παράγοντες που δεν αφορούν τον ίδιο τον μαστό αλλά αιτίες έξω από αυτόν, όπως για παράδειγμα το αυχενικό σύνδρομο.
Οι πιθανότητες λοιπόν είναι υπέρ μας… Όποιο κι αν είναι το εύρημα ή το σύμπτωμα, πρέπει να αποταθείτε στον γυναικολόγο σας, που μετά από κλινική εξέταση και εργαστηριακό έλεγχο θα σας εξασφαλίσει τη σωστή διάγνωση.
Και να θυμάστε : ο καρκίνος του μαστού όταν διαγιγνώσκεται σε αρχικά στάδια είναι πλήρως ιάσιμος!

Παράγοντες Κινδύνου για Ανάπτυξη Καρκίνου του Μαστού

Δυστυχώς, ελάχιστα είναι γνωστά σχετικά με τα αίτια που προκαλούν καρκίνο του μαστού, παρά το γεγονός ότι έχουν εντοπιστεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου. Όταν λέμε ότι ένα άτομο κινδυνεύει περισσότερο να εμφανίσει καρκίνο ή ότι έχει έναν παράγοντα κινδύνου, σημαίνει ότι πιθανόν να έχει κάποιο βαθμό ευπάθειας στην ανάπτυξη της νόσου. Η ηλικία για παράδειγμα, είναι ένας παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του μαστού, όσο μεγαλύτερη είναι μια γυναίκα, τόσο ψηλότερος είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι παράγοντες κινδύνου δεν προβλέπουν με βεβαιότητα αν μια γυναίκα θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού. Αρκετές γυναίκες που έχουν όλους τους παράγοντες κινδύνου δεν θα εκδηλώσουν τη νόσο, ενώ άλλες χωρίς γνωστό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνο του μαστού θα εμφανίσουν τελικά τη νόσο. Ωστόσο, το να γνωρίζει μια γυναίκα ότι έχει μερικούς παράγοντες κινδύνου μπορεί να τη βοηθήσει να είναι περισσότερο προσεκτική σχετικά με την πραγματοποίηση τακτικών ελέγχων με μαστογραφία ή ακόμη να πάρει μέτρα για τη μείωση του κινδύνου, διότι πολύ από αυτούς μπορούν να τροποποιηθούν ή να ελεγχθούν. Στον παρακάτω πίνακα, μπορείτε να δείτε αναλυτικά τους παράγοντες κινδύνου και τις επεξηγήσεις τους.

Παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αλλάξουν


  1. Φύλο
  2. Ηλικία
  3. Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα σε συγγενή 1ου βαθμού που νόσησε σε νεαρή ηλικία
  4. Γνωστή μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1 και BRCA2
  5. Μικρή ηλικία εμμηνόπαυσης
  6. 'Ατυπες αλλοιώσεις των ιστών του μαστού ή το λοβιακό μη διηθητικό νεόπλασμα
  7. Προηγούμενος καρκίνος στον ένα μαστό στο παρελθόν
  8. Προηγούμενη ακτινοθεραπεία στο θώρακα για άλλο νόσημα
  9. Ατεκνία
  10. Πρώτη κύηση σε ηλικία πάνω από τα 35 έτη
  11. Μακροχρόνια χρήση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης
  12. Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ
  13. Παχυσαρκία
  14. Καθιστική ζωή
Αρκετές γυναίκες που έχουν όλους τους παράγοντες κινδύνου δεν θα εκδηλώσουν τη νόσο, ενώ άλλες, χωρίς γνωστό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, θα εμφανίσουν τελικά τη νόσο


Επεξηγήσεις για τους παράγοντες κινδύνου


Φύλο: Καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί και στους άνδρες, όμως είναι συχνότερος στις γυναίκες (100 γυναίκες: 1 άνδρας).

Ηλικία: Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την ηλικία. Οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζονται μετά από την ηλικία των 50 ετών, ενώ είναι σπάνιος σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 35 ετών (5% των περιπτώσεων), με εξαίρεση τις γυναίκες που έχουν κληρονομική προδιάθεση.


Θετικό Οικογενειακό Ιστορικό: Όταν μια γυναίκα έχει μια συγγενή πρώτου βαθμού (μητέρα, αδελφή ή κόρη) με καρκίνο του μαστού, σχεδόν διπλασιάζεται ο σχετικός κίνδυνος να αναπτύξει καρκίνο του μαστού και η ίδια. Ο κίνδυνος σχεδόν πενταπλασιάζεται όταν υπάρχουν δυο συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο του μαστού στο ιστορικό τους.

Κληρονομικός Καρκίνος: Οφείλεται σε γενετική μετάλλαξη (μετάλλαξη του γονιδίου BRCA1 ή BRCA2) ή είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης άλλων γονιδίων. Τον κληρονομούμενο καρκίνο του μαστού τον υποπτευόμαστε όταν στο ιστορικό της γυναίκας υπάρχουν συγγενείς που εκδήλωσαν καρκίνο του μαστού σε μικρή ηλικία ή εκδήλωσαν και στους δύο μαστούς ή αν υπάρχει συγχρόνως και ιστορικό καρκίνου των ωοθηκών.


Έμμηνος Ρύση: Οτιδήποτε επηρεάζει μακροχρόνια έκθεση του μαστού στα οιστρογόνα επηρεάζει και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Για το λόγο αυτό, εάν η περίοδος αρχίσει πολύ νωρίς, κάτω των 10 ετών, και η εμμηνόπαυση έρθει καθυστερημένα άνω των 55 ετών, εάν μια γυναίκα δεν έχει παιδιά ή γέννησε το πρώτο της παιδί σε ηλικία άνω των 35 ετών, η γυναίκα αυτή εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την παρατεταμένη χρήση ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση.

Ιστορικό Καρκίνου: Οι γυναίκες που έχουν ήδη εμφανίσει καρκίνο στον ένα μαστό τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν έναν νέο, δεύτερο καρκίνο στον άλλο μαστό (1 στις 100 γυναίκες ανά έτος).


Προηγηθείσα Ακτινοθεραπεία: Η ακτινοθεραπεία στο θώρακα πριν από την ηλικία των 30 ετών (συνήθως για νόσο του Hodgkin) αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στη μετέπειτα ζωή (συνήθως 10-15 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της ακτινοθεραπείας).

Αλκοόλ: Τα οινοπνευματώδη ποτά αυξάνουν τη συγκέντρωση των οιστρογόνων στο αίμα (μέτρια συσχέτιση με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνο του μαστού).


Βάρος: H παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση, αυξάνοντας τα επίπεδα των οιστρογόνων. Αυτό συμβαίνει διότι η παραγωγή των οιστρογόνων στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση γίνεται κυρίως μέσα σε λιπώδη ιστό (μετατροπή των επινεφριδικών ανδρογόνων σε οιστρογόνα από την αρωματάση, ένα ένζυμο που βρίσκεται κυρίως στο λίπος).

Καθιστική Ζωή: Η τακτική, έντονη άσκηση κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μιας γυναίκας, κυρίως διότι μπορεί να καθυστερήσει την έναρξη της έμμηνου ρύσεως, να επιμηκύνει τον χρόνο μεταξύ των περιόδων ή να ελαττώσει τον αριθμό των εμμηνορυσιακών κύκλων, μειώνοντας έτσι την έκθεση της γυναίκας στα οιστρογόνα. Επιπλέον όφελος είναι ο έλεγχος της αύξησης του βάρους.

Διατροφή και Καρκίνος του Μαστού: Δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα και οδηγίες.


Διατροφικό Λίπος: Η πλούσια σε λίπος διατροφή έχει μικρή ή και μηδενική επίδραση. Η αύξηση των ποσοστών καρκίνου του μαστού σε δυτικές χώρες δεν οφείλεται στο αυξημένο λίπος στη διατροφή, αλλά σε άλλες παραμέτρους του τρόπου ζωής των γυναικών, όπως η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή.

Βιταμίνη Α: Ασκεί μέτρια προστατευτική δράση στον καρκίνο μαστού, κυρίως στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Σόγια: Τα ισοφλαβινοειδή είναι ειδικοί τύποι οιστρογόνων που ανευρίσκονται σε αφθονία στα προϊόντα σόγιας. Σε εργαστηριακές μελέτες, τα ισοφλαβινοειδή εμφανίζονται να προστατεύουν τα κύτταρα του μαστού από την καρκινική μετάλλαξη, ενώ μελέτες σε γυναίκες στις οποίες χορηγήθηκαν συμπληρώματα σόγιας έδειξαν αυξημένη υπερπλασία των κυττάρων του μαζικού αδένα. Η σχέση ισοφλαβινοειδών σόγιας και καρκίνου του μαστού σε ανθρώπους δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί.


Ορμονικά Σκευάσματα:
Αντισυλληπτικά: η από του στόματος χρήση τους φαίνεται να αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στις γυναίκες κατά τον χρόνο της χρήσης τους ή λίγο μετά.

Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης: προσφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, προστασία έναντι της LDL (θετική επίδραση στο τοίχωμα των αρτηριών). Ωστόσο, η μακροχρόνια χρήση της μετά την εμμηνόπαυση (κυρίως για περισσότερο από 5 χρόνια) αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Ο αυξημένος αυτός κίνδυνος φαίνεται να εξαλείφεται δύο χρόνια μετά τη διακοπή της.


Πηγή: Καθηγητής κ. Χρήστος Μαρκόπουλος (2008), «Παράγοντες Κινδύνου για Ανάπτυξη Καρκίνου του Μαστού», Πάνω απ' όλα Γυναίκα, Οδηγός για τον Καρκίνο του Μαστού, Εκδόσεις Διόπτρα.


Πηγή

Το βάρος μετά την εμμηνόπαυση αναλογεί στον κίνδυνο επιθετικού καρκίνου του μαστού

Οι υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες που έχουν περάσει το στάδιο της εμμηνόπαυσης αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν επιθετικό καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με γυναίκες που καταφέρνουν να παραμείνουν σε φυσιολογικό βάρος, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση  JAMA Oncology.
Επίσης, οι γυναίκες με αυξημένο βάρος είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν μεγάλου μεγέθους όγκους, όγκους που αναπτύσσονται ταχύτερα ή όγκους που μπορεί να εξαπλωθούν στα λεμφογάγγλια, παράγοντες που υποδεικνύουν πιο δυσμενή πρόγνωση για την ασθενή.
Αμερικανοί ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από το πρόγραμμα Women’s Health Initiative ώστε να διαπιστώσουν εάν υπάρχει κάποια άμεση σχέση μεταξύ βάρους και επιθετικού καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση. Τα στοιχεία, τα οποία κάλυπταν διάστημα 13 ετών, αφορούσαν συνολικά σε 67.142 γυναίκες που είχαν περάσει εμμηνόπαυση και οι ερευνητές έλαβαν υπ” όψιν το βάρος και το ύψος τους, τον αριθμό των μαστογραφιών που είχαν κάνει και τον αριθμό των διαγνώσεων για καρκίνο του μαστού που προέκυψαν στο υπό μελέτη δείγμα. Εντοπίστηκαν συνολικά 3.388 διαγνώσεις για επιθετικό καρκίνο του μαστού.
Τα ευρήματα-κλειδιά των ερευνητών ήταν τα εξής:
  • Οι υπέρβαρες/παχύσαρκες γυναίκες (με Δείκτη Μάζας Σώματος άνω του 25) φάνηκε να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν επιθετικό καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με τις γυναίκες που είχαν φυσιολογικό βάρος (με Δείκτη Μάζας Σώματος κάτω του 25).
  • Ο κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος κατά 58% για τις γυναίκες με Δείκτη Μάζας Σώματος άνω του 35 σε σύγκριση με τις γυναίκες που είχαν φυσιολογικό βάρος.
  • Το αυξημένο βάρος φάνηκε να συνδέεται με τους καρκινικούς όγκους μεγαλύτερου μεγέθους, με την εξάπλωση του καρκίνου στα λεμφογάγγλια και τους ταχέως αναπτυσσόμενους καρκινικούς όγκους, τρεις βασικούς δείκτες δυσμενούς πρόγνωσης για τις ασθενείς.
  • Γυναίκες με φυσιολογικό βάρος που πήραν σταδιακά κιλά –σε ποσοστό πάνω από 5% επί του συνολικού τους βάρους– φάνηκε να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.
Πηγή

Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015

Η συσκευή που θα φέρει την μαστογραφία στις πιο απομακρυσμένες περιοχές

Η εταιρεία TiaLinx από την Καλιφόρνια των ΗΠΑ, δημιούργησε μια πρωτοποριακή συσκευή, η οποία προσφέρει τη δυνατότητα στους γιατρούς να πραγματοποιήσουν μαστογραφία σε γυναίκες για τον τυπικό έλεγχο καρκίνου του μαστού, χωρίς να εμπεριέχεται στη διαδικασία καθόλου επικίνδυνη ακτινοβολία, ενώ το πιο σημαντικό είναι ότι η εξέταση μπορεί να γίνει οπουδήποτε, αφού η συσκευή είναι φορητή.
Η συσκευή έχει την ονομασία AR60-A και εκπέμπει μια δέσμη μη-ιονίζουσας ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Με τη βοήθεια ειδικών πλακιδίων απεικονίζει το αποτέλεσμα στην οθόνη χρησιμοποιώντας επίπεδες κεραίες.
TIALINX
Η τεχνολογία αυτή εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι διαφορετικοί τύποι κυττάρων έχουν διαφορετικές ηλεκτρικές ιδιότητεςΤο AR60-Α εντοπίζει τα ανώμαλα/μη-κανονικά κύτταρα και τα αναδεικνύει στην οθόνη σε μπλε φόντο έναντι των φυσιολογικών κυττάρων.
Η TiaLinx αναμένεται να πάρει σύντομα την έγκριση του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για τη νόμιμη διάθεση της συσκευής στους ιατρικούς φορείς.
tialinx-breast-tissue
Εκτός από την εξάλειψη της επικίνδυνης ακτινοβολίας, η συσκευή AR60-A είναι φορητή (σε μέγεθος ενός laptop) και έτσι θα ανοίξει νέους ορίζοντες στην προσβασιμότητα εκατομμυρίων γυναικών στην μαστογραφία, αφού, πλέον, θα μπορούν οι ιατρικοί φορείς να μεταβούν σε απομακρυσμένες περιοχές και να εξετάσουν τις ντόπιες γυναίκες και όχι το αντίθετο, το οποίο συχνά είναι και ανέφικτο.

Πηγή

Πρωτογενής και Δευτερογενής Πρόληψη Καρκίνου του Μαστού

Είναι γνωστό πως υπάρχουν δύο είδη πρόληψης που αφορούν τον καρκίνο του μαστού. Αυτά είναι η πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη καρκίνου του μαστού, που αποτελούν πολλοί σημαντικούς παράγοντες.
Πρωτογενής Πρόληψη
Ως πρωτογενής πρόληψη ορίζεται η λήψη μέτρων που μειώνουν την έκθεση ή αναστέλλουν τις συνέπειες από την έκθεση του ατόμου σε παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μιας νόσου.

Οι παράγοντες που συσχετίζονται επιδημιολογικά με τον καρκίνο του μαστού, μπορούν να διακριθούν σε «εξωγενείς» και «ενδογενείς». Οι εξωγενείς προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ οι ενδογενείς από τον ίδιο τον οργανισμό της ασθενούς. Έτσι, οι στόχοι της πρωτογενούς πρόληψης του καρκίνου του μαστού κινούνται γύρω από δύο κεντρικούς άξονες:
α) την ελαχιστοποίηση της έκθεσης του ατόμου σε εξωγενείς παράγοντες, που αυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης.
β) την τροποποίηση διάφορων ενδογενών παραγόντων, κυρίως ορμονικών παραμέτρων και παραγόντων που σχετίζονται με την αναπαραγωγή.
Για αύξηση του κινδύνου καρκίνου του μαστού, χωρίς ωστόσο να έχει περιγραφεί ξεκάθαρα κάποιος παθοφυσιολογικός μηχανισμός ή χωρίς να υπάρχει κάποια πολύ ισχυρή συσχέτιση σε όλες τις επιδημιολογικές μελέτες, έχουν ενοχοποιηθεί το κάπνισμα και η κατανάλωση οινοπνεύματος. Αντίθετα, επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι παρακάτω παράγοντες πιθανότατα μειώνουν τον κίνδυνο: η βιταμίνη Α και γενικά τα ρετινοειδή, η κατανάλωση ελαιόλαδου, καθώς και η κατανάλωση σόγιας στη Νοτιοανατολική Ασία. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η διακοπή του καπνίσματος, η κατανάλωση οινοπνεύματος με μέτρο, η τακτική σωματική άσκηση, η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, η δίαιτα με μεγάλη περιεκτικότητα σε φρούτα και λαχανικά και η λήψη τροφών όπως το ελαιόλαδο και τα προϊόντα σόγιας είναι μέτρα που δρουν θετικά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού.
Δευτερογενής Πρόληψη
Η βασική μέθοδος για τη δευτερογενή πρόληψη του καρκίνου του μαστού στο γενικό πληθυσμό είναι η μαστογραφία. Η μαστογραφία είναι η μόνη απεικονιστική μέθοδος που επιτρέπει αξιόπιστα την ανίχνευση παθολογικών μικροαποτιτανώσεων στο μαστό. Υπολογίζεται, ότι παθολογικές μικροαποτιτανώσεις παρατηρούνται περίπου στο 30-40% του συνόλου των διηθητικών καρκινωμάτων και σε ως και 90% των καρκινωμάτων in situ του μαστού. Γίνεται έτσι φανερό ότι η μαστογραφία μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού. Πράγματι, υπολογίζεται ότι με το συστηματικό προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία, η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού μπορεί να μειωθεί ως και 30-50%. Αυτό οφείλεται και στο ότι, εκτός από την υπεροχή της στην ανίχνευση του καρκινώματος in situ, επιτρέπει και τη διάγνωση του διηθητικού καρκίνου του μαστού σε πρωιμότερα στάδια από ότι άλλες μέθοδοι.
Η μαστογραφία ως μέθοδος δευτερογενούς πρόληψης του καρκίνου του μαστού θα πρέπει να πραγματοποιείται σε όλες τις γυναίκες ηλικίας 50-70 ετών σε ετήσια βάση, ενώ για τις ηλικίες 40-50 δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δύο μαστογραφίες. Έτσι, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Εταιρείας κατά του Καρκίνου (American Cancer Society-ACS), του Αμερικανικού Κολλεγίου Ακτινολογίας (American College of Radiology-ACR) και του Αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου κατά του Καρκίνου (National Cancer Institute-NCI), όλες οι γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών θα πρέπει να υποβάλλονται τακτικά σε προληπτική μαστογραφία σε μεσοδιαστήματα ενός έτους.
Η μαστογραφία ως διαγνωστική μέθοδος έχει ευαισθησία περίπου 90%. Έτσι, υπολογίζεται ότι με την πραγματοποίηση ετήσιας προληπτικής μαστογραφίας περίπου 20% των καρκινωμάτων θα ανακαλυφθεί στο μεσοδιάστημα, ενώ με μεσοδιαστήματα δύο ετών, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 35-40%.
Είναι αυτονόητο ότι ο τακτικός έλεγχος για τη δευτερογενή πρόληψη του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνει και την κλινική εξέταση από το γιατρό, η οποία αποτελείται από την επισκόπηση και την ψηλάφηση των
μαστών με τη γυναίκα τόσο σε όρθια όσο και κατακεκλιμένη θέση, καθώς και την εξέταση της περιοχής της μασχάλης, και του υπερκλειδίου και υποκλειδίου βόθρου, αμφοτερόπλευρα.

Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015

22ο Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο Ακτινολογίας

22ο Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο Ακτινολογίας

12 - 14 Νοεμβρίου 2015

Ξενοδοχείο Royal Olympic, Αθήνα

Πρόγραμμα

Πηγή

Τρίτη 4 Αυγούστου 2015

Ανατομία και Λειτουργία του μαστού

Εικόνα 1

1.  Α. ΑΠΛΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ


 1.     Πώς είναι κατασκευασμένος ένας μαστός;

Το γάλα παράγεται στους λοβιακούς αδένες (1). Μέσω των γαλακτοφόρων πόρων (2) ρέει προς τη θηλή (3) .Ο μαστός βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λεπτές μεμβράνες, (πράσινες) μία κάτω από το δέρμα και μία πάνω από τους θωρακικούς μύες, οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους με μακρόστενες ίνες που λέγονται ίνες του Κούπερ και διαπερνούν όλο το μαστό (4).

Ο μαστός είναι ένας αδένας που σκοπός του είναι να παράγει γάλα για να θρέψει τους απογόνους μας στην τρυφερή τους ηλικία. Λέγεται και μαστικός ή μαζικός αδένας. Κάθε μαστός είναι στην ουσία μία μάζα λίπους (συχνά μία πολύ όμορφη μάζα) μέσα στην οποία βρίσκονται χιλιάδες λόβια που το κάθε ένα περιλαμβάνει μία περιοχή που παράγει το γάλα (αδένας) και μια περιοχή που μεταφέρει το γάλα (πόρος).  Όλοι οι πόροι από το κάθε λόβιο ενώνονται σε μεγαλύτερους που ονομάζονται γαλακτοφόροι πόροι και εκβάλλουν στη θηλή του μαστού (ρόγα). Σε κάθε θηλή, εκβάλλουν περίπου είκοσι πόροι. Λίγο πριν την εκβολή τους διευρύνονται δημιουργώντας τους γαλακτοφόρους κόλπους. Η σκουρόχρωμη περιοχή γύρω από τη θηλή ονομάζεται θηλαία άλως και οφείλει το χρώμα της στο ότι εκεί το δέρμα έχει κύτταρα με πυκνότερη εναπόθεση της χρωστικής μελανίνης.

Φανταστείτε τον κάθε μαστό 
σαν ένα κουνουπίδι. Το γάλα 
παράγεται στην πλατειά μεριά 
που μοιάζει με σφουγγάρι και 
ρέει μέσα από τα μικρά κοτσάνια, 
προς το κεντρικό κοτσάνι (θηλή).

Φανταστείτε απλά τον κάθε μαστό σαν ένα κουνουπίδι. Οι αδένες που παράγουν το γάλα βρίσκονται στην πλατειά μεριά, αυτήν που μοιάζει σα να `ναι γεμάτη μικρά σφουγγάρια. Από κάθε σφουγγαράκι ξεκινάει ένα μικρό κοτσάνι, κούφιο εσωτερικά, ο πόρος. Τα μικρά κοτσανάκια ενώνονται σε όλο και μεγαλύτερα και τελικά στο μεγάλο κοτσάνι, που είναι η θηλή του μαστού, εκεί που καταλήγουν όλοι οι πόροι. Ο μαστός βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λεπτές μεμβράνες, μία κάτω από το δέρμα και μία πάνω από τους θωρακικούς μύες, οι οποίες ενώνονται μεταξύ τους με μακρόστενες ίνες που λέγονται ίνες του Κούπερ και που διαπερνούν όλο το μαστό.

Στους συνδέσμους αυτούς οφείλεται το στητό στήθος στις νέες γυναίκες και στη χαλάρωσή τους με το χρόνο η πτώση του στήθους στις μεγαλύτερες.  Η πτώση αυτή είναι συνήθως πιο έντονη όταν μεσολαβήσει εγκυμοσύνη και θηλασμός, οπότε οι σύνδεσμοι ξεντώνουν (ξεχειλώνουν), καθώς οι μαστοί φουσκώνουν από το γάλα αλλά αδυνατούν να επανέλθουν στις αρχικές τους διαστάσεις όταν η γαλουχία τελειώσει.

2. Πώς γίνεται η κυκλοφορία του αίματος στο μαστό;
Το αίμα, μεταφέροντας όλα τα βασικά συστατικά για την επιβίωση των κυττάρων του μαστού, φθάνει σ` αυτόν με τις αρτηρίες και φεύγει απ` αυτόν με τις φλέβες. Ο κάθε μαστός δέχεται αίμα και από την εξωτερική του πλευρά, αυτήν που βρίσκεται προς το χέρι και από την εσωτερική, αυτήν που βρίσκεται προς το στέρνο. Οι αρτηρίες της εξωτερικής πλευράς είναι κλάδοι της μασχαλιαίας αρτηρίας, του μεγάλου δηλαδή αγγείου που πηγαίνει το αίμα από την καρδιά προς το χέρι, περνώντας από τη μασχάλη. Οι αρτηρίες της εσωτερικής πλευράς είναι κλάδοι της έσω μαστικής αρτηρίας που βρίσκεται πίσω από τις πλευρές και οδεύει παράλληλα με το στέρνο. Το αίμα, αφού με τη βοήθεια των αρτηριών κυκλοφορήσει στο μαστό και φθάσει και στο τελευταίο κύτταρο μεταφέροντας οξυγόνο, θρεπτικά συστατικά, ορμόνες και άλλες ουσίες, αποχετεύεται από άλλα αγγεία, τις φλέβες που οδεύουν παράλληλα με τις αρτηρίες και έχουν τα ίδια ονόματα (π.χ. μασχαλιαία φλέβα).  Μέσα στις φλέβες όμως, το αίμα κινείται με αντίθετη φορά από ότι στις αρτηρίες, δηλαδή από τις φλέβες του μαστού προς τη μασχαλιαία φλέβα και από κει στην καρδιά (έξω τμήμα μαστού), ή προς την έσω μαστική φλέβα και από εκεί στην καρδιά (έσω τμήμα).
Το αίμα έρχεται στο μαστό με τις αρτηρίες (κόκκινο χρώμα) και φεύγει με τις φλέβες (μπλε). Τα λεμφαγγεία απομακρύνουν τη λέμφο πρός τους λεμφαδένες (κίτρινο χρώμα). Προσέξτε ότι στους λεμφαδένες της μασχάλης έρχεται και η λέμφος από το χέρι. Η λέμφος της εσωτερικής πλευράς του μαστού πάει προς τους λεμφαδένες της έσω μαστικής που βρίσκονται πίσω από το στέρνο.



3. Τι είναι η λέμφος, τα λεμφαγγεία και οι λεμφαδένες;
Η λέμφος είναι ένα ελάχιστο υγρό μέσα στο οποίο κολυμπούν τα κύτταρα. Κυκλοφορεί μέσα σε ειδικά, πολύ λεπτά αγγεία, τα λεμφαγγεία, στην πορεία των οποίων παρεμβάλλονται οι λεμφαδένες. Αυτοί έχουν μέγεθος φακής ή μικρού φασολιού, δεν είναι ψηλαφητοί φυσιολογικά και σκοπός τους είναι να φιλτράρουν τη λέμφο σκοτώνοντας μικρόβια, ιούς και παθολογικά κύτταρα (π.χ. καρκινικά ή μεταλλαγμένα κύτταρα). Η λέμφος του έξω τμήματος του μαστού ρέει με φορά από το μαστό προς τους λεμφαδένες της μασχάλης, όπου και συναντά τη λέμφο που έρχεται από το χέρι. Η λέμφος από το έσω τμήμα του μαστού αποχετεύεται προς τους λεμφαδένες που συνοδεύουν την έσω μαστική αρτηρία. Τελικά η λέμφος χύνεται και αυτή στο φλεβικό αίμα.
Διόγκωση των λεμφαδένων της μασχάλης μπορεί να προκληθεί από φλεγμονή ή όγκο του μαστού αλλά και του χεριού. Αυτή προκαλείται από την προσπάθεια να καταπολεμηθούν τα μικρόβια, αν πρόκειται για φλεγμονή, οπότε και η διόγκωση είναι επώδυνη ή από την προσπάθεια να σκοτωθούν τα καρκινικά κύτταρα και τότε η διόγκωση είναι ανώδυνη. Διογκωμένοι λεμφαδένες μασχάλης, μπορεί να οφείλονται και σε χίλιες ακόμα αρρώστιες, που όμως δε θα μας απασχολήσουν εδώ. Πρέπει να τονισθεί ότι οι λεμφαδένες είναι φυσιολογικές δομές που βρίσκονται και πρέπει να βρίσκονται σε όλους τους ανθρώπους. Ανεύρεση λεμφαδένων σε μια μαστογραφία, στη μασχάλη ή και μέσα στον ίδιο το μαστό (ενδομαστικοί) είναι πολύ συχνό φαινόμενο και δε σημαίνει υποχρεωτικά κακοήθεια. 
4. Ποιο ρόλο παίζουν οι λεμφαδένες στον καρκίνο του μαστού;
Καθώς ένας κακοήθης όγκος στο μαστό μεγαλώνει, κάποια στιγμή καρκινικά κύτταρα θα μπουν στα λεμφαγγεία κι από εκεί στους αντίστοιχους λεμφαδένες, όπου και θα αγκυροβολήσουν. Εδώ θα αρχίσουν να μεγαλώνουν σιγά-σιγά χωρίς να προκαλούν πόνο και κάποια στιγμή ο συγκεκριμένος λεμφαδένας θα αρχίσει να γίνεται ψηλαφητός από την ασθενή ή από το γιατρό της. Αυτή είναι μια λεμφογενής μετάσταση. Σε σπάνιες περιπτώσεις μάλιστα, υπάρχουν ύποπτοι ψηλαφητοί  λεμφαδένες στη μασχάλη, χωρίς να μπορεί να εντοπισθεί όγκος στο μαστό. Αυτό συνήθως δείχνει επιθετική μορφή καρκίνου γιατί πριν καλά-καλά προλάβει να μεγαλώσει, προξένησε κιόλας μεταστάσεις στους λεμφαδένες. Οι γιατροί για λόγους καθαρά πρακτικούς, κατατάσσουν σε ομάδες τους ασθενείς, ανάλογα με το πόσο προχωρημένος είναι ο καρκίνος που έχουν. Αυτό λέγεται σταδιοποίηση. Η ύπαρξη λεμφαδενικών μεταστάσεων  στη μασχάλη ή αλλού, είναι σημάδι πιο προχωρημένου καρκίνου σε σχέση με άλλες ασθενείς όπου ο όγκος εντοπίζεται μόνο στο μαστό.
5. Τι είναι τα τεταρτημόρια και τι τα ημιμόρια του μαστού;
Τα τεταρτημόρια του μαστού, η ουρά 
και η περιοχή της θηλής.
Για να μπορούν οι γιατροί να περιγράψουν σε ποιο σημείο του μαστού βρίσκεται κάποια βλάβη, τον χωρίζουν  σε ορισμένα τμήματα. Αν υποθέσουμε ότι ο μαστός είναι ένα ημισφαίριο, με μία κάθετη και μία οριζόντια γραμμή χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα που λέγονται τεταρτημόρια: Το άνω έξω, το άνω έσω, το κάτω έξω και το κάτω έσω. Το άνω έξω τεταρτημόριο του κάθε μαστού περιλαμβάνει και τη λεγόμενη ουρά του μαστού που είναι μία φυσιολογική επέκταση του μαστού προς τη μασχάλη. Μια κεντρική περιοχή γύρω και πίσω από τη θηλή, ονομάζεται περιθηλαία. Τα δύο έξω τεταρτημόρια μαζί, λέγονται έξω ημιμόριο και τα δύο έσω τεταρτημόρια, έσω ημιμόριο του μαστού. Τα δύο άνω και τα δύο κάτω τεταρτημόρια μαζί, ονομάζονται άνω και κάτω ημιμόριο αντίστοιχα. Τα τμήματα αυτά δεν έχουν πραγματικά και σαφή ανατομικά όρια, αλλά είναι εντελώς σχηματικά και έχουν καθαρά περιγραφική χρησιμότητα. Συχνή αιτία λανθασμένου συναγερμού και επισκέψεως στο γιατρό είναι η ψηλάφηση της ουράς του μαστού,  που καθώς επεκτείνεται προς τη μασχάλη, μερικές φορές ξεχωρίζει σαφώς, θυμίζοντας όγκο, χωρίς βέβαια να είναι.

Β. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ   (ΑΠΛΗ  ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ)

6. Ποιες ορμόνες δρουν στο μαστό και πώς παράγεται το γάλα;
Το μητρικό γάλα παράγεται 
στους λοβιακούς αδένες (μωβ) 
και περνώντας μέσα από τους 
γαλακτοφόρους πόρους 
(κόκκινο) εκβάλλει στη θηλή.

Τα μικρά κορίτσια και τα μικρά αγόρια έχουν ίδιους μαστούς. Κατά την εφηβεία όμως οι μαστοί των κοριτσιών, κάτω από τη δράση των θηλυκών ορμονών οιστραδιόλης και προγεστερόνης που παράγουν οι ωοθήκες, αρχίζουν να μεγαλώνουν. Οι ορμόνες αυτές προκαλούν αύξηση των κυττάρων των αδενίων (που παράγουν το γάλα) και αύξηση των κυττάρων των πόρων (που μεταφέρουν το γάλα).  Εντείνουν επίσης την εναπόθεση του λίπους στους μαστούς που είναι και ο σημαντικότερος παράγοντας που θα καθορίσει τελικά το μέγεθός τους. Με το τέλος της εφηβείας η αύξηση του μεγέθους των μαστών σταματάει, αφού έχει φθάσει σε όποιο μέγεθος είναι γενετικά προκαθορισμένο ανάλογα με τα γονίδια της κάθε γυναίκας. Από κει και πέρα μικρές μόνο αυξομειώσεις παρατηρούνται στο μέγεθος των μαστών κάθε μήνα, ακολουθώντας τον εμμηνορυσιακό κύκλο, φουσκώνουν ελαφρά πριν την περίοδο και επανέρχονται στο αρχικό τους μέγεθος μετά.Σταματάει επίσης και η ωρίμανση των κυττάρων των αδένων και των πόρων σε επίπεδο προχωρημένο μεν, σε σχέση με την παιδική ηλικία, αλλά ανώριμο για παραγωγή γάλακτος. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης όμως, εκκρίνονται τεράστιες ποσότητες οιστραδιόλης και προγεστερόνης από τον πλακούντα, που δρουν στο μαστό, προκαλώντας ωρίμανση, αύξηση και πολλαπλασιασμό των κυττάρων των λοβίων και των πόρων και περαιτέρω διακλάδωση του γαλακτοφόρου δένδρου. Ταυτόχρονα προκαλούν αναστολή της εκκρίσεως της προλακτίνης, μίας ορμόνης που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή του γάλακτος από τους μαστούς.Μόλις το μωρό γεννηθεί, ο πλακούντας αποβάλλεται κι έτσι παύει πια να παράγει ορμόνες.Σταματάει λοιπόν η αναστολή της  προλακτίνης, η οποία συνεπώς αρχίζει να παράγεται σε μεγάλες ποσότητες διεγείροντας με τη σειρά της την παραγωγή γάλακτος από το μαστό. Καθώς το μωρό θηλάζει ερεθίζει τις θηλές των μαστών και έτσι με ειδικές νευρικές οδούς ενημερώνεται ο εγκέφαλος που με τη σειρά του παράγει μιαν άλλη ορμόνη, την ωκυτοκίνη. Αυτή είναι που προκαλεί τη σύσπαση των αδενίων που περιέχουν το γάλα και την έκθλιψή του προς τους πόρους και από κει προς τη θηλή απ` όπου το παίρνει τελικά το μωρό.
Συνοπτικά λοιπόν: οι μαστοί στις γυναίκες ωριμάζουν μόνο μέχρι ενός σημείου και εκεί παραμένουν περιμένοντας την εγκυμοσύνη. Μόνο τότε ωριμάζουν περισσότερο αλλά και πάλι δεν παράγουν ακόμα γάλα. Μόνο όταν μετά τον τοκετό αποβληθεί ο πλακούντας αρχίζει η παραγωγή γάλακτος. Και τότε πάλι, χρειάζεται να θηλάζει το μωρό για να βγει το γάλα από τη θηλή, διαφορετικά παύει η παραγωγή του!
7. Πού οφείλεται η διαφορά του μεγέθους των μαστών διαφόρων γυναικών; Οι γυναίκες με τους μεγάλους μαστούς παράγουν πιο πολύ γάλα;
Το μέγεθος του μαστού οφείλεται στην ποσότητα του λίπους που περιέχει και όχι στον αριθμό των λοβίων ο οποίος είναι περίπου ο ίδιος σε γυναίκες με μικρό ή μεγάλο στήθος. Το μέγεθος του μαστού, οφείλεται μάλλον σε παράγοντες γενετικούς και λιγότερο στην παχυσαρκία, δεδομένου ότι είναι γνωστό πως υπάρχουν παχιές γυναίκες με σχετικά μικρό στήθος και αδύνατες γυναίκες με μεγάλο. Η ποσότητα του γάλακτος που παράγει λοιπόν μία γυναίκα δεν εξαρτάται από το μέγεθός των μαστών της και έτσι μία γυναίκα με μικρό στήθος μπορεί να είναι ήσυχη ότι, δεν θα έχει πρόβλημα γαλουχίας, όταν με το καλό φθάσει εκείνη η ώρα.
8. Τι είναι το πύαρ ή πρόγαλα;
Οι μαστοί δεν παράγουν εξ αρχής έτοιμο γάλα. Αρχικά παράγουν ένα αραιό, κιτρινωπό υγρό που λέγεται πύαρ ή πρόγαλα και που προοδευτικά μετά από 2-5 μέρες μετατρέπεται σε γάλα. Το πύαρ παράγεται στο 1/100 της ποσότητας του γάλακτος (λίγες σταγόνες δηλαδή) και έχει τις ίδιες πρωτεΐνες και σάκχαρα με το γάλα αλλά σχεδόν καθόλου λίπος. Γλυκαίνει το μωρό και δεν το απογοητεύει για τις προσπάθειες που καταβάλλει θηλάζοντας, ώσπου να “κατέβει” το ώριμο γάλα.
9. Τι περιέχει το γάλα και σε τι ποσότητα παράγεται;
Το γάλα περιέχει 88% νερό, 7% το σάκχαρο λακτόζη, 3,5% λίπος, 1,3% πρωτεΐνες  (κυρίως καζεΐνη) και 0,2% διάφορα συστατικά (άλατα, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία). Το μωρό θα πάρει από το γάλα τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται και αυτό σημαίνει ότι η μητέρα που θηλάζει πρέπει να παίρνει επίσης ελαφρά αυξημένες ποσότητες πλήρους διατροφής (ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνες κλπ.)
10. Ποια προβλήματα παρουσιάζουν οι μαστοί και οι θηλές στη φάση της γαλουχίας και του θηλασμού;
Λίγες ώρες μετά τον τοκετό το μωρό αρχίζει να θηλάζει αλλά δε βρίσκει ακόμα πλήρες γάλα, μόνο λίγο πρόγαλα. Κάνοντας πιο έντονη προσπάθεια, γιατί πεινάει, ερεθίζει τις θηλές που ακόμα είναι αμάθητες στο θηλασμό. Έτσι προκαλείται ένας γλυκός πόνος που σε μερικές περιπτώσεις είναι πιο ενοχλητικός καθώς επίσης και μια ήπια δερματίτιδα (ερεθισμός) των θηλών. Μόλις οι θηλές σκληρύνουν, σε λίγες μέρες δηλαδή, παύει να υπάρχει πρόβλημα. Συχνό λάθος που γίνεται από τις νέες μητέρες, είναι ότι χρησιμοποιούν τη θηλή τους ως πιπίλα για να ηρεμεί το μωρό. Καλό είναι το μωρό να θηλάζει από κάθε μαστό όση ώρα χρειάζεται για να χορταίνει. Παράταση του θηλασμού για παιχνίδι, απλώς αυξάνει τη δερματίτιδα και την κακοποίηση των θηλών, καθιστώντας συχνά το θηλασμό μια επώδυνη διαδικασία που τελικά διακόπτεται. Αν οι θηλές σας έχουν πληγωθεί τον πρώτο καιρό του θηλασμού αλλά δεν επιθυμείτε να σταματήσετε, αγοράστε ένα ειδικό θήλαστρο, «αρμέξτε» το γάλα σε τακτικά διαστήματα μέχρι να φτιάξουν οι θηλές και μετά ξαναρχίστε το θηλασμό.
Κάποιες φορές το γάλα μπορεί να «πετρώσει» σε μια περιοχή του μαστού. Αυτό γίνεται ή επειδή ο θηλασμός έχει διακοπεί ενώ το γάλα παράγεται ακόμη  ή επειδή δεν είναι τακτικός ή επειδή μπορεί να υπάρχει στένωση σε κάποιο γαλακτοφόρο πόρο και το γάλα να μην προωθείται άνετα ή για άλλους απροσδιόριστους λόγους. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις από το λιμνάζον πετρωμένο γάλα θα προκληθεί απόστημα που ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική διάνοιξη.

Ο θηλασμός στη χώρα μας υπολείπεται σε σχέση με την Ευρώπη κι αυτό οφείλεται κυρίως στην εντατικοποίηση της εργασίας και τις οικονομικές ανάγκες των νοικοκυριών.
Μέρος από το βιβλίο του Δρ. Γιάννη Π. Φύσσα  “Ο μαστός και οι παθήσεις του. Ένας οδηγός για κάθε γυναίκα, με ερωτἠσεις και απαντήσεις”.  Εκδόσεις Λιβάνη 2006.

Πέμπτη 16 Ιουλίου 2015

Καρκίνος του μαστού: Σημαντικά μειωμένοι οι δείκτες επανεμφάνισης

Μια σημαντική εξέλιξη στο πεδίο της Υγείας σημειώνουν Καναδοί ερευνητές σε νέα μελέτη που δημοσιεύουν στην επιθεώρηση Journal of Clinical Oncology, αναφέροντας πως οι δείκτες επανεμφάνισης για τον καρκίνο του μαστού έχουν μειωθεί σημαντικά κατά την τελευταία εικοσαετία.
Η μείωση της τάξεως του 50% που σημειώθηκε στον Καναδά από τη δεκαετία του '80 μέχρι και το 2000 οφείλεται πιθανότατα στις βελτιωμένες παρεχόμενες θεραπείες και τους τακτικούς προληπτικούς ελέγχους, σύμφωνα με τους ερευνητές από το Πανεπιστήμιο British Columbia του Βανκούβερ.
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα που αφορούσαν σε 7.178 γυναίκες που έλαβαν θεραπεία είτε σε αρχικό είτε σε ελαφρώς προχωρημένο στάδιο της νόσου. Τα δεδομένα κάλυπταν τη χρονική περίοδο 1986-1992 και 2004-2008, αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters.
Η νέα μελέτη δίνει έμφαση στην ανάγκη για εξατομικευμένη θεραπεία, προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κάθε ασθενή, αλλά και στη σημασία του προληπτικού ελέγχου για το γυναικείο πληθυσμό εν γένει και κυρίως για τις γυναίκες που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου του μαστού.

Πέμπτη 2 Ιουλίου 2015

Τυχαία ευρήματα σε ακτινογραφία θώρακος

Λιάκου Μ., Χράς Σ., Ζελιλίδης Γ., Μακρυδάκης Π., Νικολαΐδης Ι.
Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Λιβαδειάς, Λιβαδειά.

Σκοπός: Η ανάδειξη της χρησιμότητας της ακτινογραφίας θώρακος ως προληπτικό μέσο, για την έκδοση πιστοποιητικού υγείας.

Υλικό: 635 άτομα, προσήλθαν το έτος 2008 στο ακτινολογικό τμήμα του νοσοκομείου μας, για ακτινογραφία θώρακος.

Αποτελέσματα: 15 άτομα, είχαν ευρήματα ενεργού νόσου εκ του πνευμονικού παρεγχύματος, εκ των οποίων 3 είχαν ευρήματα πνευμονίας και 12 είχαν ευρήματα συμβατά με φυματίωση, 3 άτομα παρουσίαζαν αύξηση του καρδιοθωρακικού δείκτη, 1 άτομο είχε πυλαία λεμφαδενοπάθεια, 1 άτομο είχε διαφραγματοκήλη.

Συμπεράσματα: Το ποσοστό ανάδειξης ευρημάτων σε ένα τυχαίο προληπτικό έλεγχο με ακτινογραφία θώρακος, σε κατά τα άλλα υγιή άτομα είναι πολύ μικρό, μόλις 3,15%, παρόλα αυτά κρίνεται σκόπιμος προκειμένου να προστατευτεί η δημόσια υγεία.

Πηγή

Τρίτη 30 Ιουνίου 2015

Το γονίδιο που... εξηγεί τον καρκίνο μαστού σε νεαρή ηλικία

Ένα μεταλλαγμένο γονίδιο είναι υπεύθυνο για τα περιστατικά πολλαπλού καρκίνου του μαστού σε οικογένειες με πολλά και συχνά κρούσματα και μάλιστα σε μικρή ηλικία, σύμφωνα με ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Οι ερευνητές, σε συνεργασία με διεθνή επιστημονική ομάδα, εντόπισαν ένα γονίδιο το οποίο ευθύνεται για την πρόκληση καρκίνου του μαστού, εξηγώντας επίσης,  τον λόγο για τον οποίο η ασθένεια προσβάλλει τα θύματά της σε νεαρή ηλικία.
Όπως αναφέρει η επιστημονική ανακοίνωση, υπεύθυνη για όλα αυτά είναι μία μετάλλαξη του γονιδίου RINT1, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από την ασθένεια, καθώς και από άλλες μορφές καρκίνου.
Αυτή η γονιδιακή μετάλλαξη εντοπίστηκε με τη χρήση πολύ εξελιγμένης τεχνολογίας που είχαν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες κατά τη διάρκεια της μελέτης, στην οποία συμμετείχαν 49 οικογένειες.
Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει ακόμη και γονίδια που είναι ύποπτα, αλλά δεν είχαν εντοπιστεί ποτέ ξανά στο παρελθόν. Η μετάλλαξη του RINT1 εντοπίστηκε σε τρεις οικογένειες, όπως τονίστηκε κατά την διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Εταιρείας Ανθρώπινης Γενετικής στη Βοστόνη,
Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, η καθηγήτρια Melissa Southey από το τμήμα παθολογίας του Πανεπιστημίου Μελβούρνης  τόνισε μεταξύ άλλων: «Η ανακάλυψη αυτή θα βοηθήσει πολλές γυναίκες να κατανοήσουν τη γενετική εξήγηση που υπάρχει για τον κίνδυνο που διατρέχουν να προσβληθούν από καρκίνο του μαστού, τόσο οι ίδιες όσο και ορισμένα από τα μέλη της οικογένειάς τους που κινδυνεύουν να νοσήσουν».

Πηγή

Τετάρτη 24 Ιουνίου 2015

Ένας υποτιμημένος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού

Διαχρονική μελέτη που κάλυπτε περίοδο 14 ετών και αφορούσε σε περισσότερες από ένα εκατομμύριο γυναίκες στη Βρετανία αποκαλύπτει ότι πέρα από την κληρονομικότητα και την πρώιμη εμμηνόπαυση υπάρχει ένας ακόμη βασικός παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού και μάλιστα η συμβολή του δεν είχε λάβει μέχρι τώρα τη δέουσα σημασία.
Τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο για την Καρδιαγγειακή Βιολογία, στη Βαρκελώνη της Ισπανίας, καταδεικνύουν ότι οι γυναίκες που παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα τους αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού.
Παλαιότερες δοκιμές που είχαν πραγματοποιηθεί σε ποντίκια είχαν υποδείξει ότι ένα υποπροϊόν της χοληστερόλης προωθεί την ανάπτυξη των καρκινικών όγκων στο μαστό.
Οι στατίνες, η συνήθης φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται στους ασθενείς με υψηλή χοληστερόλη, είχαν αποδειχθεί αποτελεσματικές στην πρόληψη του καρκίνου στα ποντίκια, όμως η νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι έδειξε ότι τα ίδια φάρμακα μπορούν και καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα και στον ανθρώπινο οργανισμό.
Τα στατιστικά έδειξαν ότι οι γυναίκες που πάσχουν από υπερλιπιδαιμία (αυξημένα λιπίδια στο αίμα) αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 1,64 φορές.
Η συσχέτιση δεν υποδεικνύει απαραίτητα σχέση αιτίας και αποτελέσματος. Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες ώστε να επιβεβαιωθεί ότι η υψηλή χοληστερόλη συμβάλλει καθοριστικά στην εκδήλωση και την εξάπλωση του καρκίνου στο μαστό και ότι οι στατίνες μπορούν να αποτελέσουν πρότυπη μέθοδο πρόληψης της νόσου.